(Hòa dược cục phương)
- Công thức Tứ vật thang :
Vị thuốc | Thường dùng |
Đương quy | 16g |
Xuyên khung | 16g |
Bạch thược | 16g |
Thục địa hoàng | 16g |
- Cách bào chế Tứ vật thang : Thục địa chưng rượu; Đương quy tẩm rượu vi sao. Các vị trên cho vào 1500ml nước sắc lọc bỏ bã lấy 250ml.
- Công dụng Tứ vật thang : Bổ huyết, điều huyết.
- Cách dùng: Ngày sắc 1 thang, uống chia đều 3 lần.
- Ứng dụng lâm sàng Tứ vật thang : Chữa các chứng dinh huyết hư, phụ nữ kinh nguyệt không đều, đau bụng vùng rốn, rong kinh băng kinh, kinh huyết nhiều cục, thống kinh thời kỳ đau thời kỳ không.
- Phương giải : Thục địa hoàng tư âm dưỡng huyết; Đương quy dưỡng huyết, hòa huyết; Thược dược hòa dinh lý huyết; Xuyên khung hành khí hoạt huyết; Thược dược và Thục địa phối hợp có tác dụng bổ huyết trong huyết; Xuyên khung và Đương quy phối hợp có tác dụng bổ khí trong huyết. Hợp dược bài thuốc có tác dụng bổ mà không trệ, dinh huyết được điều hòa do đó huyết hư thì được bổ, huyết trệ thì được vận hành vì vậy bài thuốc vừa bổ huyết vừa điều huyết được ứng dụng rộng rãi.
- Gia giảm Tứ vật thang :– Động thai gia: Ngải diệp, A giao.- Băng lậu mất nhiều máu, hư hàn gia: A giao, Ngải diệp, Cam thảo.– Huyết hàn, trong kỳ kinh có đau lưng, đau bụng gia: Can khương, Quế chi, Ngô thù, Chỉ xác, Hương phụ, Tang ký sinh, Tục đoạn để ôn trung tán hàn, lý khí, hành huyết, chỉ thống.– Huyết ứ gia: Đan sâm, Hồng hoa, Đào nhân để trục ứ hành huyết.
– Huyết hư có uất nhiệt gia: Hoàng cầm, Đan bì để thanh nhiệt uất ở can.
– Khí hư không nhiếp huyết gia: Đảng sâm, Hoàng kỳ, Bạch truật để bổ tỳ, nhiếp huyết.
– Kinh trước kỳ lượng nhiều, sắc nhợt, chân tay yếu, người mệt tinh thần ế oải gia: Nhân sâm, Hoàng kỳ để ích khí nhiếp huyết.
– Kinh trước kỳ, lượng nhiều, sắc đậm đặc dính, hoặc có máu cục đau bụng, chướng bụng gia: Đào nhân, Hồng hoa để hoạt huyết trục ứ.
.
Theo Phương tễ học – TTND.BSCC Trần Văn Bản