(Hiệu phỏng tân phương – Hải thượng Lãn Ông)
- Công thức Bổ tỳ âm tiễn :
| Vị thuốc | Liều dùng |
| Bạch truật | 4 lạng |
| Bố chính sâm | 2 lạng |
| Thục địa | 1 lạng |
| Can khương | 1 đồng cân |
| Long nhãn | 7 đồng cân |
| Cao ban long | 1 lạng |
- Cách bào chế Bổ tỳ âm tiễn : Bạch truật tẩm sữa sao; Bố chính sâm trộn với gạo nếp sao vàng; Thục địa nướng khô; Can khương sao đen. Các vị trên sắc 3 nước, lấy nước đầu, nước thứ hai, thứ ba rồi lọc bỏ bã, cô thành cao, sau đó hoà Cao ban long vào quấy đều để nguội thành cao.
- Công dụng Bổ tỳ âm tiễn : Bổ tỳ vị âm.
- Cách dùng: lần uống 10- 15 gam chiêu với nước thang Liên nhục sao thơm.
- Ứng dụng lâm sàng Bổ tỳ âm tiễn : Chữa các chứng tỳ vị hư rối loạn tiêu hoá, ăn uống thất điều, hay cồn cào khó chịu trong bụng, người gầy yếu chân tay mền nhẽo, ngũ tâm phiền nhiệt, đại tiện phân khi táo khi lỏng.
- Phương giải : Bố chính sâm là huyết dược ở trong khí, kiêm bổ dụng âm dương; Thục địa nướng khô lấy khí thơm để vào tạng tỳ mà bổ tỳ âm; Long nhãn là vị nhu nhuận là thuốc chính để bổ tỳ âm; Ban long là vị thuốc hữu hình của tinh huyết; Can khương sao đen giữ được tính ôn mà không tán; Bạch truật tính táo mà kiện tỳ làm quân ý muốn tăng tác dụng ở tỳ. Nhưng đem nấu cao là đã biến thành chất nhu nhuận nên có thể cùng với âm dược dùng chung để tăng tác dụng tư bổ tỳ âm, dưỡng tỳ khí.
- Gia giảm :– Trúng hàn khí sôi bụng chiêu với nước sắc Đinh ưhơng.- Tỳ âm không giữ được làm vị dương gây ra hạ hãm chiêu với nước sắc: Chích thảo, Binh lang.
Theo Phương tễ học – TTND.BSCC Trần Văn Bản
