(Thương hàn luận)
- Công thức Quế chi thang :
| Vị thuốc | Cổ phương | Thường dùng |
| Quế chi | 3 lạng | 12g |
| Bạch thược | 3 lạng | 12g |
| Cam thảo | 2 lạng | 8g |
| Sinh khương | 3 lạng | 12g |
| Đại táo | 12 quả | 3 |
- Cách bào chế Quế chi thang: Sinh khương thái mỏng, Đại táo xé ra. Năm vị trên cho vào 850 ml nước đun sôi nhỏ lửa, sắc lọc bỏ bã lấy 150ml.
- Công dụng Quế chi thang : Giải cơ phát hãn, điều hoà dinh vệ, chống nôn.
- Cách dùng: Ngày uống 1 thang; Lần đầu uống hơi ấm 80ml sau đó ăn 1 bát cháo nóng trợ lực, đắp chăn kín khi mồ hôi ra ướt dâm dấp khắp mình là vừa. Không nên để cho mồ hôi ra dầm dề. Nếu uống 1 lần mồ hôi ra đạt yêu cầu không uống nữa. Trờng hợp chưa ra mồ hôi uống tiếp 2/3 với số lợng như trên. Nếu bệnh nặng uống đủ 1 thang trong 24 giờ chưa đỡ uống tiếp đơn trên cho tới khi ra mồ hôi nhng không được uống quá 3 thang. Trong khi uống thuốc kiêng ăn đồ sống lạnh, dầu, mỡ, và các gia vị cay nóng.
- Ứng dụng lâm sàng của Quế chi thang : Chữa các chứng Thái dương bệnh trúng phong, sợ gió, sợ lạnh, hâm hấp sốt, thở mạnh nôn khan. Mạch dương phù mà âm nhược, dương phù thì nhiệt tự phát, âm nhược tự đổ mồ hôi.
- Phương giải : Quế chi thang là chủ phương để chữa chứng Thái dương trúng phong, có công năng điều hoà dinh vệ giải cơ,. ngăn sự xông bốc, phát hãn ngăn ra mồ hôi. Quế chi tuyên phát phần dương làm cho khí vận hành; Thược dược điều hoà phần âm, thông điều huyết mạch; Thược dược phối hợp với Quế chi điều hoà dinh vệ; Sinh khương tân tán, ấm dạ dày, chống mửa giúp Quế chi để thông phần dương; Đại táo, Cam thảo tính ngọt hoà hoãn, ích khí hoà trung giúp Thược dược điều hoà phần âm, hiệp lực để đạt công năng phù chính khu tà an bên trong, dẹp bên ngoài.
Theo Phương tễ học – TTND.BSCC Trần Văn Bản
