(Lý Đông Viên)
- Công thức Phổ tế tiêu độc ẩm :
| Vị thuốc |
Cổ phương | Thường dùng |
| Mã bột | 1 tiền 5 phân | 6g |
| Hoàng cầm | 4 tiền | 16g |
| Hoàng liên | 3 tiền | 6g |
| Cam thảo | 1 tiền 5 phân | 6g |
| Huyền sâm | 4 tiền | 20g |
| Liên kiều | 4 tiền | 8g |
| Bản lam căn | 5 tiền | 8g |
| Ngưu bàng tử | 5 tiền | 16g |
| Bạc hà tươi | 1 tiền 5 phân | 16g |
| Bạch cương tàm | 3 tiền | 12g |
| Cát cánh | 1 tiền 5 phân | 8g |
| Thăng ma | 2 tiền | 12g |
| Sài hồ | 3 tiền | 8g |
| Trần bì | 3 tiền | 8g |
- Cách bào chế Phổ tế tiêu độc ẩm : Bạch cương tàm sao. Các vị trên cho vào 1,900ml nước sắc lọc bỏ bã lấy 250ml.
- Công dụng Phổ tế tiêu độc ẩm : Sơ tán phong nhiệt, thanh nhiệt giải độc.
- Cách dùng: Chia đều 6 lần, ngày uống 4 lần, tối uống 2 lần.
- Ứng dụng lâm sàng Phổ tế tiêu độc ẩm :Nguyên phương bài thuốc có tác dụng chữa đại đầu ôn; Lâm sàng có các triệu chứng đầu diện bộ đơn độc, má, mang tai sưng đau kèm theo sốt cao, răng lợi sưng đau phát sốt, các chứng đầu mặt thũng độc.
- Phương giải : Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt giải độc và sơ tán phong nhiệt là tác dụng chủ yếu của bài thuốc; Hoàng cầm, Hoàng liên, Liên kiều, Huyền sâm, Bản lam căn, Thăng ma: Thanh nhiệt giải độc; Bạc hà, Bạch cương tàm, Ngưu bàng, Sài hồ: Sơ phong tán nhiệt, thanh đầu diện nhiệt độc. Cùng với Cát cánh, Cam thảo, Mã bột: Thanh lợi yết hầu do đó trị được yết hầu thũng thống.
- Gia giảm Phổ tế tiêu độc ẩm :– Nếu đại tiện bí gia: Đại hoàng để tả hoả tiết nhiệt.- Nếu sốt cao không mồ hôi, đau đầu gia: Khương hoạt để tăng cường tân tán thấu tà.- Tiểu nhi sốt cao co giật giai đoạn đầu gia: Câu đằng, Thiền thoái.
Theo Phương tễ học – TTND.BSCC Trần Văn Bản
