Nhị trần thang

(Hòa dược cục phư­ơng)

• Công thức Nhị trần thang :

• Cách bào chế Nhị trần thang : Bán hạ khương chế, Trần bì bỏ xơ trắng. Các vị trên cùng với  Gừng 7 miếng, Ô mai 7 quả và nư­ớc 1,200ml, sắc lọc bỏ bã lấy 120ml.
• Công dụng Nhị trần thang : Táo thấp hoá đờm, lý khí hoà trung.
• Cách dùng: Ngày uống 1 thang chia đều 3 lần.
• Ứng dụng lâm sàng Nhị trần thang : Chữa các chứng đàm thấp biểu hiện: Ho khạc nhiều đờm trắng, dễ khạc, ngực s­ườn bĩ tức khó chịu, buồn nôn, nôn, chân tay mỏi hoặc đầu váng hồi hộp trong tâm, rêu l­ỡi trắng nhuận, mạch hoạt.
• Phương giải : Bán hạ tân ôn để táo thấp hoá đờm, giáng nghịch hoà vị và chỉ nôn; Trần bì để lý khí táo thấp, khí thuận thì thấp đờm tiêu; Phục linh để kiện tỳ thẩm thấp, thấp mà trừ đư­ợc thì công năng vận hoá của tỳ đ­ược phục hồi thì không sinh đờm nữa; Sinh khương để giáng nghịch hoá ẩm giúp Bán hạ, Trần bì hành khí tiêu đàm; Ô mai để liễm phế khí cùng Bán hạ hợp thành 1 cặp vừa tán vừa thu làm cho đàm bị loại trừ mà chính khí không bị tổn thư­ơng; Cam thảo để điều hoà các vị thuốc nhuận phế hoà trung. Dùng Bán hạ, Trần bì để lâu ngày với liều l­ượng gấp bội, làm chủ d­ược nên gọi tên là: “Nhị trần”.
• Gia giảm Nhị trần thang :– Nếu phong đàm gia: Nam tinh, Bạch phụ tử, Tạo giác, Trúc lịch.- Nếu hàn đàm dùng Bán hạ, chế và tẩm n­ước cốt Gừng.- Nếu hoả đàm gia: Thạch cao, Thanh đại.– Nếu thấp đàm gia: Thư­ơng truật, Bạch truật.

  – Nếu táo đàm gia: Qua lâu, Hạnh nhân.

  – Nếu thực đàm gia: Sơn tra, Mạch nha, Thần khúc.

  – Nếu lão đàm gia: Chỉ thực, Mang tiêu, Hải thạch.

  – Nếu khí đàm gia: H­ương phụ, Chỉ xác.

Theo Phương tễ học – TTND.BSCC Trần Văn Bản